Co dzieje się, gdy komornik nie ma z czego ściągnąć długu? To pytanie zadaje sobie wielu wierzycieli, zwłaszcza gdy mimo prawomocnego wyroku egzekucja nie kończy się sukcesem. Zrozumienie procedur w takiej sytuacji jest kluczowe zarówno dla Ciebie, jako dłużnika, jak i dla wierzyciela.
Bezskuteczna egzekucja komornicza – co to znaczy?
Bezskuteczna egzekucja to sytuacja, w której komornik nie znajduje majątku dłużnika, który pozwoliłby na zaspokojenie roszczeń wierzyciela. Oznacza to brak możliwości zajęcia wynagrodzenia, rachunków bankowych, nieruchomości czy ruchomości, które mogłyby posłużyć do spłaty zadłużenia. Dłużnik zostaje wówczas uznany za niewypłacalnego.
Bezskuteczna egzekucja następuje, gdy mimo podjętych działań komornik nie jest w stanie odzyskać należności z majątku dłużnika.
Czytaj także: Dziedziczenie długów
Jak komornik szuka majątku dłużnika?
Komornik ma obowiązek aktywnie poszukiwać majątku dłużnika, aby zaspokoić roszczenie wierzyciela. Wykorzystuje do tego wiele narzędzi i baz danych:
- Rachunki bankowe: Sprawdza system OGNIVO, umożliwiający szybkie ustalenie posiadanych kont bankowych.
- Nieruchomości: Weryfikuje księgi wieczyste oraz ewidencję gruntów i budynków, szukając gruntów, mieszkań czy domów.
- Ruchomości: Analizuje Centralną Ewidencję Pojazdów i Kierowców (CEPiK) w celu ustalenia posiadanych pojazdów. Może również przeszukać miejsce zamieszkania dłużnika.
- Dochody: Sprawdza wynagrodzenia za pracę, emerytury, renty i inne świadczenia. Warto pamiętać, że proces ściągania długu przez komornika może zająć różny czas, zależny od Twojej sytuacji majątkowej.
- Prawa majątkowe: Weryfikuje udziały w spółkach, posiadane wierzytelności czy inne prawa, które mogą zostać zajęte.
Egzekucja jest ostatecznie uznana za bezskuteczną, gdy pomimo tych działań, komornik nie jest w stanie zaspokoić roszczenia wierzyciela.
Czytaj także: Firmy windykacyjne często przejmują trudne sprawy
Umorzenie postępowania egzekucyjnego
Gdy komornik wyczerpie wszystkie możliwości odzyskania długu, może dojść do umorzenia postępowania egzekucyjnego. Następuje to z urzędu po 6 miesiącach bezskutecznych działań lub na wniosek wierzyciela, który może wcześniej zadecydować o zakończeniu bieżącej egzekucji.
Komornik wydaje wówczas postanowienie o umorzeniu postępowania. To formalne zakończenie bieżącego etapu egzekucji, zawierające uzasadnienie opisujące podjęte czynności i przyczyny niemożności wyegzekwowania należności. Postanowienie to jest doręczane obu stronom, a wierzyciel ma prawo złożyć zażalenie w terminie 7 dni.
Zawsze pozostaje możliwość dobrowolnej spłaty zadłużenia przez dłużnika.
Dług po umorzeniu – czy znika?
Umorzenie postępowania egzekucyjnego nie oznacza anulowania długu. Zobowiązanie nadal istnieje i jest wymagalne. Wierzyciel zachowuje prawo do dochodzenia swoich roszczeń w przyszłości, o ile nie nastąpi przedawnienie.
Wierzyciel może w każdej chwili ponownie złożyć wniosek o wszczęcie egzekucji, jeśli dowie się o poprawie Twojej sytuacji majątkowej – na przykład o nowym zatrudnieniu, nabytych nieruchomościach czy zarejestrowanych pojazdach. Dotyczy to także odziedziczonego majątku.
Przedawnienie długu po bezskutecznej egzekucji
Dług, mimo umorzenia egzekucji, może się przedawnić. Ogólny termin przedawnienia dla większości roszczeń cywilnoprawnych wynosi 6 lat. Bieg przedawnienia rozpoczyna się od daty uprawomocnienia postanowienia o umorzeniu postępowania egzekucyjnego.
Warto pamiętać, że każde działanie wierzyciela zmierzające do odzyskania długu, takie jak ponowny wniosek egzekucyjny czy zawezwanie do próby ugodowej, przerywa bieg przedawnienia. Oznacza to, że termin przedawnienia zaczyna biec od nowa.
Kto ponosi koszty bezskutecznej egzekucji?
Koszty bezskutecznej egzekucji komorniczej zazwyczaj ponosi wierzyciel, który zainicjował postępowanie. Ty, jako dłużnik, co do zasady nie jesteś nimi obciążany, jeśli egzekucja okazała się bezskuteczna. Wierzyciel może jednak w przyszłości dochodzić zwrotu tych kosztów od dłużnika, jeśli jego sytuacja finansowa ulegnie poprawie.
Konsekwencje dla dłużnika mimo umorzenia
Mimo umorzenia postępowania egzekucyjnego z powodu jego bezskuteczności, Ty zazwyczaj nadal figurujesz w rejestrach dłużników. Informacje o bezskutecznej egzekucji trafiają do Biura Informacji Kredytowej (BIK), Krajowego Rejestru Długów (KRD) oraz innych Biur Informacji Gospodarczej (BIG).
Wpisy te negatywnie wpływają na Twoją zdolność kredytową i możliwość zawierania nowych umów (np. o telefon, internet, kredyt). Wpisy mogą utrzymywać się przez wiele lat, nawet po spłaceniu długu, co skutecznie ogranicza możliwości zaciągania kolejnych zobowiązań.
Alternatywne działania wierzyciela
Po bezskutecznej egzekucji wierzyciel ma kilka możliwości odzyskania należności:
- Sprzedaż długu firmie windykacyjnej: Wierzyciel może sprzedać swoją wierzytelność firmie windykacyjnej. Dla Ciebie, jako dłużnika, oznacza to zmianę podmiotu dochodzącego długu, ale samo zobowiązanie pozostaje. Firmy windykacyjne często przejmują trudne sprawy i stosują własne metody odzyskiwania należności.
- Monitorowanie sytuacji finansowej dłużnika: Wierzyciel może systematycznie sprawdzać sytuację majątkową dłużnika, licząc na poprawę jego statusu finansowego. Monitorowanie może dotyczyć nowych miejsc zatrudnienia, nabytych nieruchomości czy rejestrowanych pojazdów.
- Negocjacje z dłużnikiem: Wierzyciel może podjąć próbę zawarcia ugody z dłużnikiem, rozłożenia długu na raty lub nawet częściowego umorzenia należności, aby odzyskać choć część środków.
Cierpliwość i regularność w monitorowaniu majątku dłużnika mogą zwiększyć szanse na skuteczne odzyskanie długu w przyszłości.
Najczęściej zadawane pytania
Czy dług znika, jeśli komornik nie znajdzie majątku do ściągnięcia?
Nie, umorzenie postępowania egzekucyjnego nie oznacza anulowania długu. Dług nadal istnieje i jest wymagalny, a wierzyciel może w przyszłości ponownie wszcząć egzekucję, jeśli Twoja sytuacja finansowa się poprawi.
Kto płaci za bezskuteczną egzekucję komorniczą?
Koszty bezskutecznej egzekucji z reguły ponosi wierzyciel, który zainicjował postępowanie. Ty, jako dłużnik, co do zasady nie jesteś obciążany kosztami, jeśli egzekucja okazała się bezskuteczna.
Jak długo wierzyciel może próbować ściągnąć dług po umorzeniu postępowania?
Wierzyciel może ponowić próbę egzekucji długu w przyszłości, jednak jego prawo do dochodzenia roszczenia jest ograniczone terminem przedawnienia. Standardowo, długi przedawniają się po 6 latach od uprawomocnienia postanowienia o umorzeniu postępowania egzekucyjnego, chyba że bieg przedawnienia zostanie przerwany przez działania wierzyciela.
Czy dłużnik widnieje w rejestrach dłużników po umorzeniu egzekucji?
Tak, mimo umorzenia postępowania egzekucyjnego z powodu jego bezskuteczności, Ty zazwyczaj nadal figurujesz w rejestrach dłużników, takich jak BIK, KRD czy BIG. Może to negatywnie wpływać na Twoją zdolność kredytową i możliwość zawierania umów.